Hệ thống điện năng lượng mặt trời (NLMT) cần được bảo trì định kỳ để đảm bảo hiệu suất tối ưu, kéo dài tuổi thọ thiết bị và phòng ngừa sự cố nguy hiểm. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về quy trình, hạng mục và lợi ích của dịch vụ bảo dưỡng hệ thống NLMT.
1. Tại Sao Cần Bảo Trì Định Kỳ?
-
Giảm hiệu suất do bụi bẩn, bóng che, lỗi kỹ thuật (có thể mất 10–25% sản lượng điện/nếu không vệ sinh).
-
Nguy cơ cháy nổ từ hệ thống dây điện bị hở, tiếp xúc kém.
-
Mất bảo hành nếu không tuân thủ yêu cầu bảo dưỡng của nhà sản xuất.
-
Hư hỏng thiết bị đắt tiền (inverter, tấm pin) do không phát hiện sớm lỗi.
2. Các Hạng Mục Bảo Trì
a. Bảo Dưỡng Tấm Pin Mặt Trời
| Công Việc | Tần Suất | Phương Pháp |
|---|---|---|
| Vệ sinh bề mặt | 2–4 lần/năm | Dùng bàn chải mềm + nước cất (không dùng hóa chất ăn mòn). |
| Kiểm tra bóng che | 6 tháng/lần | Loại bỏ cây cối, lá rụng, vật cản quanh khu vực lắp đặt. |
| Phát hiện tấm pin hỏng | Hàng năm | Dùng máy đo I-V curve hoặc camera nhiệt để phát hiện cell pin chết. |
b. Kiểm Tra Hệ Thống Điện
| Công Việc | Tần Suất | Chi Tiết |
|---|---|---|
| Siết chặt đầu nối MC4, CB | 6 tháng/lần | Tránh lỏng dây gây phát nhiệt, chập điện. |
| Đo cách điện dây DC/AC | Hàng năm | Đảm bảo điện trở cách điện > 1MΩ (dùng megohm meter 500VDC). |
| Kiểm tra tủ điện, tiếp địa | Hàng năm | Phát hiện oxy hóa, rỉ sét tại các điểm nối đất. |
c. Bảo Dưỡng Inverter
| Công Việc | Tần Suất | Lưu Ý |
|---|---|---|
| Vệ sinh quạt tản nhiệt | 6 tháng/lần | Thổi bụi bằng khí nén, tránh bít khe thoáng. |
| Kiểm tra lỗi phần mềm | Hàng năm | Cập nhật firmware (nếu có) từ nhà sản xuất. |
| Đo điện áp đầu vào/ra | Hàng quý | Đảm bảo thông số nằm trong dải hoạt động của inverter. |
3. Quy Trình Bảo Trì Tiêu Chuẩn
-
Tiếp nhận yêu cầu: Khảo sát hệ thống, kiểm tra sơ đồ lắp đặt.
-
Ngắt điện an toàn: Tắt inverter, ngắt CB DC/AC trước khi làm việc.
-
Vệ sinh & kiểm tra:
-
Tấm pin → Khung đỡ → Dây dẫn → Tủ điện → Inverter.
-
-
Chạy thử nghiệm:
-
Đo công suất thực tế, so sánh với dữ liệu thiết kế.
-
-
Báo cáo & khuyến nghị:
-
Gửi báo cáo chi tiết + đề xuất thay thế linh kiện (nếu cần).
-
4. Chi Phí Bảo Trì Tham Khảo
| Hạng Mục | Chi Phí (VNĐ) | Ghi Chú |
|---|---|---|
| Vệ sinh tấm pin | 20.000 – 50.000/m² | Giảm 10–20% nếu ký hợp đồng dài hạn. |
| Kiểm tra toàn hệ thống | 500.000 – 2.000.000/lần | Tùy quy mô (hộ gia đình/doanh nghiệp). |
| Thay thế linh kiện | Theo giá thị trường | Ví dụ: CB DC 250.000 – 1.000.000đ/cái. |
5. Dấu Hiệu Cần Bảo Trì Khẩn Cấp
⚠ Inverter báo lỗi đèn đỏ (quá nhiệt, lỗi cách điện).
⚠ Sản lượng điện giảm đột ngột dù thời tiết tốt.
⚠ Dây điện/đầu nối bị chảy, biến dạng.
⚠ Tiếng ồn lạ từ inverter hoặc tủ điện.
6. Tự Bảo Trì vs Thuê Dịch Vụ
| Tiêu Chí | Tự Làm | Thuê Dịch Vụ |
|---|---|---|
| An toàn | Rủi ro cao nếu không có chuyên môn. | Đảm bảo đúng tiêu chuẩn kỹ thuật. |
| Chi phí | Tiết kiệm (chỉ tốn vật tư). | Cao hơn nhưng trọn gói. |
| Hiệu quả | Khó phát hiện lỗi tiềm ẩn. | Tối ưu hiệu suất toàn hệ thống. |
7. Lưu Ý Khi Tự Bảo Dưỡng
-
Không dùng vòi xịt áp lực cao làm vỡ tấm pin.
-
Tránh bước lên tấm pin (gây nứt cell).
-
Ngắt điện hoàn toàn trước khi kiểm tra dây dẫn.
Kết Luận
Bảo trì định kỳ giúp hệ thống NLMT hoạt động ổn định, tăng tuổi thọ lên 25–30 năm và đảm bảo an toàn. Khuyến nghị:
✅ Hộ gia đình: Bảo dưỡng 1–2 lần/năm.
✅ Doanh nghiệp: 3–4 lần/năm + lắp hệ thống giám sát từ xa.
