Hệ thống điện năng lượng mặt trời (NLMT) đòi hỏi quy trình vận hành và bảo trì (O&M) nghiêm ngặt để đảm bảo hiệu suất, tuổi thọ và an toàn. Nếu thực hiện không đúng cách, hệ thống có thể gặp nhiều sự cố nghiêm trọng, ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế, an ninh năng lượng và thậm chí gây nguy hiểm cho con người.
1. Giảm Hiệu Suất và Sản Lượng Điện
-
Bụi bẩn, che phủ tấm pin: Nếu không vệ sinh định kỳ, bụi, lá cây hoặc tuyết phủ lên bề mặt pin làm giảm khả năng hấp thụ ánh sáng, khiến sản lượng điện sụt giảm 10-30%.
-
Hư hỏng tế bào quang điện: Các vết nứt, điểm nóng (hotspots) do không kiểm tra kịp thời làm giảm hiệu suất pin, thậm chí gây cháy.
-
Lỗi inverter: Inverter không được bảo dưỡng dễ bị quá nhiệt, lỗi mạch, dẫn đến ngừng hoạt động đột ngột.
2. Tăng Chi Phí Sửa Chữa và Thay Thế
-
Hỏng hóc thiết bị sớm: Pin mặt trời, bộ biến tần (inverter), hệ thống dây điện nếu không được kiểm tra thường xuyên sẽ xuống cấp nhanh, đòi hỏi thay thế tốn kém.
-
Tổn thất do ngừng hệ thống: Mỗi giờ hệ thống ngừng hoạt động vì sự cố gây thiệt hại lớn, đặc biệt với các dự án NLMT thương mại hoặc hòa lưới.
-
Bảo hành bị từ chối: Nhiều nhà sản xuất từ chối bảo hành nếu hệ thống không được bảo trì đúng theo hướng dẫn.
3. Nguy Cơ Cháy Nổ và Mất An Toàn Điện
-
Chập điện, cháy pin: Các kết nối lỏng lẻo, dây điện hư hỏng hoặc tấm pin bị hở mạch có thể gây ra tia lửa điện, dẫn đến cháy.
-
Điện giật nguy hiểm: Hệ thống NLMT có điện áp cao (DC), nếu không kiểm tra cách điện, tiếp địa, người vận hành hoặc thợ sửa chữa dễ bị tai nạn.
-
Phóng điện hồ quang: Lỗi trong hệ thống dây dẫn hoặc hộp nối có thể tạo ra hồ quang điện, đe dọa an toàn.
4. Giảm Tuổi Thọ Hệ Thống
Một hệ thống NLMT được O&M đúng cách có thể vận hành 25-30 năm, nhưng nếu bỏ bê bảo trì:
-
Pin mặt trời xuống cấp nhanh do bụi bẩn, ẩm mốc hoặc nhiệt độ cao.
-
Khung đỡ, giá đỡ bị gỉ sét, lỏng ốc vít do không kiểm tra định kỳ.
-
Inverter hỏng sớm vì bụi bám, tản nhiệt kém.
5. Ảnh Hưởng Đến Môi Trường
-
Rác thải điện tử tăng: Pin mặt trời hỏng sớm do O&M kém làm tăng lượng rác thải độc hại, khó tái chế.
-
Lãng phí tài nguyên: Hệ thống hoạt động kém hiệu quả khiến phải sử dụng thêm điện lưới, gián tiếp tăng phát thải carbon.
6. Vi Phạm Tiêu Chuẩn Kỹ Thuật và Pháp Lý
Nhiều quốc gia quy định nghiêm ngặt về O&M hệ thống NLMT (tiêu chuẩn IEC, NFPA…). Nếu không tuân thủ:
-
Bị phạt hành chính hoặc cắt giảm các ưu đãi từ chính sách năng lượng sạch.
-
Khó bán điện dư thừa vào lưới do không đạt tiêu chuẩn an toàn.
Giải Pháp Phòng Tránh của Solar SPC
-
Bảo trì định kỳ: Vệ sinh tấm pin 3-6 tháng/lần, kiểm tra dây điện, inverter hàng năm.
-
Giám sát từ xa: Sử dụng phần mềm theo dõi hiệu suất để phát hiện sự cố sớm.
-
Nhân viên: Đội ngũ O&M có chuyên môn về điện mặt trời.
-
Lựa chọn Solar SPC hợp tác trong Vận hành và bảo trì là một lựa chọn phù hợp
Kết Luận
O&M không đúng cách sẽ biến hệ thống điện mặt trời từ một giải pháp tiết kiệm thành gánh nặng về chi phí và rủi ro. Đầu tư vào bảo trì chuyên nghiệp không chỉ tối ưu hiệu suất mà còn đảm bảo an toàn và bền vững lâu dài.
