Kiểm tra dòng rò (leakage current) của biến tần (inverter) là một bước quan trọng để đảm bảo an toàn điện và hiệu suất hoạt động của hệ thống. Dòng rò có thể gây nguy hiểm cho người sử dụng, làm tăng nguy cơ cháy nổ hoặc gây lỗi thiết bị. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách kiểm tra dòng rò của biến tần:
1. Chuẩn bị dụng cụ
-
Ampe kìm đo dòng rò (Clamp meter leakage current) hoặc đồng hồ vạn năng có chức năng đo dòng rò.
-
Máy đo cách điện (Insulation tester) nếu cần kiểm tra cách điện.
-
Tài liệu kỹ thuật của biến tần để tra cứu thông số dòng rò cho phép.
-
Thiết bị bảo hộ như găng tay cách điện, giày cách điện.
2. Các bước kiểm tra dòng rò
a. Kiểm tra dòng rò ở đầu vào (AC input)
-
Tắt nguồn biến tần, ngắt kết nối với tải và nguồn điện.
-
Đấu nối lại hệ thống nhưng chưa bật nguồn.
-
Sử dụng ampe kìm đo dòng rò:
-
Kẹp ampe kìm quanh cả 3 dây pha (L1, L2, L3) và dây trung tính (N) nếu có.
-
Nếu chỉ kẹp từng dây riêng lẻ, tổng dòng rò sẽ bằng tổng các dòng đo được trên từng dây.
-
-
Bật nguồn biến tần (không chạy tải) và đọc giá trị dòng rò.
-
Dòng rò thông thường phải nhỏ hơn 3.5 mA (theo tiêu chuẩn IEC 61800-5-1).
-
Nếu dòng rò vượt quá 10 mA, cần kiểm tra cách điện và bảo trì.
-
b. Kiểm tra dòng rò ở đầu ra (AC output)
-
Kết nối biến tần với động cơ nhưng chưa bật nguồn.
-
Dùng ampe kìm kẹp đồng thời cả 3 pha đầu ra (U, V, W).
-
Khởi động biến tần ở chế độ không tải hoặc có tải nhẹ.
-
Dòng rò đầu ra thường cao hơn do sóng hài và điện dung ký sinh, nhưng không được vượt quá 10 mA (tùy tiêu chuẩn nhà sản xuất).
-
c. Kiểm tra cách điện (nếu nghi ngờ rò rỉ lớn)
-
Dùng máy đo cách điện (megohmmeter) để kiểm tra điện trở cách điện giữa các pha và vỏ.
-
Điện trở cách điện tốt thường > 1 MΩ (tiêu chuẩn IEC 60204-1).
-
Nếu điện trở thấp, có thể bị hỏng cách điện cuộn dây hoặc linh kiện.
-
3. Nguyên nhân gây dòng rò cao
-
Cách điện bị hỏng do ẩm ướt, bụi bẩn, lão hóa.
-
Tụ lọc nhiễu (Y-capacitor) bị lỗi, gây rò điện xuống đất.
-
Lắp đặt sai (dây tiếp địa không tốt, khoảng cách pha gần nhau).
-
Sóng hài từ biến tần gây nhiễu và tăng dòng rò.
4. Biện pháp khắc phục
-
Thay tụ lọc nhiễu nếu bị hỏng.
-
Vệ sinh, sấy khô biến tần nếu môi trường ẩm.
-
Kiểm tra tiếp địa: Đảm bảo điện trở nối đất < 4Ω.
-
Lắp bộ lọc sóng hài nếu dòng rò do nhiễu tần số cao.
-
Thay biến tần mới nếu dòng rò vượt ngưỡng an toàn sau khi kiểm tra.
5. Lưu ý an toàn
-
Luôn ngắt nguồn trước khi đấu nối.
-
Đeo đồ bảo hộ khi đo điện áp cao.
-
Tham khảo tiêu chuẩn IEC 61800-5-1, IEC 60364-7-710 về dòng rò cho biến tần.
