1. Giới Thiệu
Tủ điện AC là một trong những thành phần quan trọng nhất trong hệ thống điện mặt trời, đóng vai trò trung gian kết nối giữa inverter, lưới điện và phụ tải tiêu thụ. Các mối nối lỏng lẻo trong tủ điện có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng như:
-
Quá nhiệt dẫn đến cháy nổ
-
Sụt áp làm giảm hiệu suất hệ thống
-
Rò điện gây nguy hiểm cho người vận hành
Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết quy trình kiểm tra và siết chặt các kết nối trong tủ điện AC, bao gồm:
-
Các thành phần cần kiểm tra
-
Dụng cụ cần thiết
-
Quy trình 6 bước thực hiện
-
Giải pháp xử lý sự cố thường gặp
-
Lịch bảo trì định kỳ
2. Các Thành Phần Cần Kiểm Tra Trong Tủ Điện AC
2.1. Các Loại Kết Nối Chính
| Vị Trí | Loại Kết Nối | Nguy Cơ |
|---|---|---|
| Đầu vào AC từ inverter | Cọc đấu dây hoặc thanh cái | Quá nhiệt do dòng cao |
| CB/MCCB đầu ra | Ốc siết cáp | Lỏng do rung động |
| Thanh cái phân phối | Bulông nối | Ăn mòn điện hóa |
| Điểm đấu lưới | Kẹp cáp | Hồ quang điện |
| Hệ thống tiếp địa | Mối hàn/khớp nối | Điện trở tăng cao |
2.2. Dấu Hiệu Kết Nối Lỏng Cần Chú Ý
-
Vết cháy xém quanh điểm nối
-
Mùi khét nhựa chảy
-
Tiếng kêu lách tách khi vận hành
-
Đồng hồ đo lệch pha >5% giữa các pha
3. Dụng Cụ Cần Thiết
3.1. Thiết Bị Đo Đạc
-
Ampe kìm True-RMS (đo dòng tải)
-
Thermal camera (phát hiện điểm nóng)
-
Megohmmetter (kiểm tra cách điện)
-
Torque wrench (cờ lê lực siết tiêu chuẩn)
3.2. Vật Tư Tiêu Hao
-
Băng keo cách điện loại 3M 130C
-
Chất chống oxy hóa điện DC-4
-
Vải không xơ lau tiếp điểm
3.3. Bảo Hộ Cá Nhân
-
Găng tay cách điện 1000V
-
Giày EH rated
-
Mặt nạ chống hồ quang
4. Quy Trình 6 Bước Kiểm Tra & Siết Chặt
Bước 1: Ngắt Điện An Toàn
-
Tắt AC disconnect switch
-
Đóng DC isolator từ inverter
-
Dùng voltage tester xác nhận không điện
Bước 2: Kiểm Tra Nhiệt Độ
-
Quét thermal camera toàn bộ tủ
-
Đánh dấu điểm có nhiệt độ >70°C
Bước 3: Tháo Vỏ Bảo Vệ
-
Dùng T20 Torx screwdriver tháo ốc vỏ
-
Chụp ảnh hiện trạng trước khi tháo
Bước 4: Kiểm Tra Cơ Học
| Tiêu Chí | Phương Pháp | Tiêu Chuẩn |
|---|---|---|
| Độ rung | Dùng tuốc nơ vít ấn nhẹ | Không lung lay |
| Vết ăn mòn | Quan sát bằng đèn pin | <10% diện tích |
| Lực siết | Dùng torque wrench | Theo bảng sau: |
Bảng Mô Men Siết Tiêu Chuẩn (N.m)
| Tiết Diện Dây (mm²) | Đầu Nối Nhôm | Đầu Nối Đồng |
|---|---|---|
| 16 | 2.5 | 3.0 |
| 25 | 4.0 | 5.0 |
| 35 | 6.0 | 7.5 |
Bước 5: Vệ Sinh & Xiết Lại
-
Lau sạch tiếp điểm bằng cồn isopropyl 99%
-
Bôi chất chống oxy hóa lên bề mặt đồng
-
Siết lại theo đúng trình tự zíc-zắc (hình minh họa)
Bước 6: Kiểm Tra Sau Cùng
-
Đo điện trở tiếp xúc bằng micro-ohmmeter
-
Giá trị cho phép: <50μΩ cho mối nối 100A
5. Giải Pháp Xử Lý Sự Cố Thường Gặp
5.1. Đầu Nối Bị Phồng Rộp
-
Nguyên nhân: Quá nhiệt do lỏng kết nối
-
Xử lý:
-
Cắt bỏ đoạn dây hư
-
Dùng ferrule đầu cốt mới
-
Thay CB nếu tiếp điểm bị cháy
-
5.2. Thanh Cái Bị Xỉn Màu
-
Nguyên nhân: Phản ứng sulfat hóa
-
Xử lý:
-
Chà nhẹ bằng giấy nhám 400 grit
-
Phủ lớp NO-OX-ID A-Special
-
5.3. Cách Điện Xuống Cấp
-
Biện pháp:
-
Quấn lại bằng băng silicon self-fusing
-
Thay thế nếu có vết nứt >2mm
-
6. Lịch Bảo Trì Định Kỳ
-
Hệ gia đình: 12 tháng/lần
-
Nhà máy điện: 6 tháng/lần
-
Sau bão lớn: Kiểm tra ngay
Lưu ý: Ghi chép đầy đủ vào checklist bảo trì gồm:
✓ Nhiệt độ điểm nối
✓ Giá trị torque
✓ Hình ảnh thermal scan
7. Kết Luận
Việc kiểm tra định kỳ các kết nối trong tủ điện AC giúp ngăn ngừa 85% sự cố cháy nổ trong hệ thống điện mặt trời. Đối với các hệ thống công suất lớn (>100kW), nên sử dụng hệ thống giám sát nhiệt độ online để cảnh báo sớm.
