Khi hệ thống điện năng lượng mặt trời (NLMT) gặp sự cố cháy, việc ngắt nguồn điện DC và AC an toàn là cực kỳ quan trọng để ngăn ngừa điện giật, chập điện lan rộng hoặc gây nguy hiểm cho lính cứu hỏa. Dưới đây là quy trình chi tiết để ngắt toàn bộ hệ thống điện NLMT trong trường hợp khẩn cấp.
1. Nguyên Tắc An Toàn Khi Xử Lý Cháy Hệ Thống NLMT
-
Không dùng nước để dập lửa nếu chưa ngắt điện (nguy cơ điện giật).
-
Ưu tiên sơ tán người và gọi cứu hỏa ngay (114).
-
Chỉ thực hiện ngắt điện nếu an toàn, nếu không, hãy đợi lực lượng cứu hỏa.
-
Tuyệt đối không chạm vào dây điện, inverter hoặc tấm pin nếu có khói, lửa.
2. Các Bước Ngắt Khẩn Cấp Hệ Thống NLMT Khi Cháy
Bước 1: Ngắt Nguồn AC (Lưới Điện & Inverter)
-
Tìm công tắc AC tổng (Main AC Breaker) trong tủ điện, thường nằm gần đồng hồ điện.
-
Gạt công tắc xuống vị trí OFF để ngắt kết nối giữa inverter và lưới điện.
-
Kiểm tra inverter: Nếu có nút Emergency Stop (Dừng Khẩn Cấp), nhấn ngay.
Bước 2: Ngắt Nguồn DC từ Tấm Pin Mặt Trời
-
Tìm công tắc DC Isolator (thường gần inverter hoặc tủ điện DC).
-
Xoay/vặn công tắc sang vị trí OFF để ngắt dòng điện từ tấm pin.
-
Nếu không có công tắc DC, phải ngắt từng string (dãy pin) bằng cách tháo đầu nối MC4 (dùng kìm cách điện).
Bước 3: Ngắt Nguồn Từ Ắc Quy (Nếu Có Hệ Thống Lưu Trữ)
-
Tìm công tắc ngắt ắc quy (Battery Disconnect).
-
Ngắt kết nối giữa ắc quy và inverter.
-
Nếu dùng pin Lithium, tránh tiếp xúc trực tiếp vì có thể gây cháy nổ.
Bước 4: Cách Ly Hoàn Toàn Hệ Thống
-
Kiểm tra lại bằng đồng hồ VOM để đảm bảo không còn điện áp ở các đầu nối.
-
Dùng bình chữa cháy loại C (CO₂ hoặc bột khô) để dập lửa (không dùng nước).
3. Cảnh Báo Nguy Hiểm
-
Tấm pin vẫn phát điện khi có ánh sáng: Dù đã ngắt inverter, tấm pin vẫn tạo ra điện DC nếu có nắng → KHÔNG chạm vào dây DC khi chưa kiểm tra điện áp.
-
Inverter có thể vẫn chứa tụ điện tích điện: Đợi ít nhất 5-10 phút sau khi ngắt để xả điện hoàn toàn.
-
Khói từ pin mặt trời có thể độc hại: Tránh hít phải, dùng khẩu trang chống độc nếu cần tiếp cận.
4. Xử Lý Sau Khi Dập Lửa
-
Không tự ý khởi động lại hệ thống → Gọi kỹ thuật viên kiểm tra.
-
Chụp ảnh hiện trường để báo cáo bảo hiểm (nếu có).
-
Thay thế thiết bị cháy (nếu cần), đặc biệt là dây điện, đầu nối bị nóng chảy.
5. Phòng Ngừa Cháy Nổ Hệ Thống NLMT
✅ Lắp đặt cầu dao cách ly DC/AC dễ tiếp cận
✅ Kiểm tra định kỳ đầu nối, tránh lỏng lẻo gây tia lửa
✅ Lắp đặt thiết bị chống sét lan truyền (SPD)
✅ Không lắp pin gần vật dễ cháy (mái tôn, thùng xốp…)
✅ Sử dụng inverter chất lượng, có chế độ bảo vệ quá nhiệt
Kết Luận
Khi xảy ra cháy hệ thống NLMT, ưu tiên số 1 là sơ tán và gọi cứu hỏa. Chỉ ngắt điện nếu đảm bảo an toàn. Sau sự cố, cần kiểm tra kỹ trước khi vận hành lại để tránh rủi ro tái phát.
