1. Giới thiệu tổng quan
Hệ thống điện mặt trời là tổ hợp phức tạp gồm nhiều thành phần cần được bảo trì định kỳ để đạt hiệu suất tối ưu 25-30 năm. Bài viết này cung cấp hướng dẫn cực kỳ chi tiết từ A-Z về quy trình bảo trì chuyên nghiệp, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế IEC 62446 và NFPA 70E.
2. Chuẩn bị công tác bảo trì
2.1. An toàn lao động
-
Ngắt điện hoàn toàn:
-
Đóng cầu dao DC tại combiner box
-
Tắt AC disconnect switch
-
Chờ 5 phút sau khi ngắt để tụ điện xả hết
-
-
Trang thiết bị bảo hộ:
-
Găng tay cách điện Class 0 (1000V)
-
Giày bảo hộ EH rated
-
Kính bảo vệ chống tia UV
-
Mũ cứng có quai cằm
-
-
Kiểm tra môi trường:
-
Không làm việc khi tốc độ gió >15m/s
-
Tránh bảo trì buổi trưa nắng gắt
-
Đo độ ẩm không khí <80%
-
2.2. Chuẩn bị dụng cụ
-
Nhóm dụng cụ đo:
Thiết bị Model đề xuất Độ chính xác Máy đo IV curve Solmetric PVA-600 ±1% Camera nhiệt FLIR T540 ±2°C Đồng hồ vạn năng Fluke 87V ±0.05% Megohm meter Megger MIT515 ±3% -
Vật tư tiêu hao:
-
Bộ vệ sinh chuyên dụng: Unger Ninja với cần kéo dài
-
Dung dịch vệ sinh: Deionized water + isopropyl alcohol
-
Chổi lông mềm bằng sợi carbon
-
3. Quy trình bảo trì chi tiết
3.1. Kiểm tra tấm pin mặt trời
3.1.1. Kiểm tra vật lý
-
Bề mặt kính:
-
Dùng thước thẳng kiểm tra độ phẳng (≤3mm/m)
-
Phát hiện vết nứt vi mạch bằng đèn UV 365nm
-
Đo độ trong suốt bằng máy đo haze (≥92%)
-
-
Khung nhôm:
-
Đo độ dày anodizing (≥15μm)
-
Kiểm tra ăn mòn galvanic bằng bút thử pH
-
Siết lại bulong với mô-men 15-20Nm
-
3.1.2. Kiểm tra điện
-
Đo thông số từng string:
python
# Thuật toán tính toán hiệu suất def calculate_efficiency(Vmp, Imp, Pmax): STC = 1000W/m² @ 25°C actual_irradiance = get_irradiance() temp_coeff = -0.45%/°C module_temp = get_module_temp() Pmax_corrected = Pmax * (1 + (module_temp - 25)*temp_coeff return (Vmp*Imp)/(Pmax_corrected*actual_irradiance)*100
-
Phát hiện hot spot:
-
Chụp ảnh nhiệt ở 3 thời điểm: sáng sớm, trưa, chiều
-
Đánh dấu vị trí có ΔT > 15°C so với cell lân cận
-
3.2. Kiểm tra hệ thống điện
3.2.1. Dây DC
-
Kiểm tra cáp PV:
-
Đo điện trở cách điện (≥1MΩ)
-
Kiểm tra UV degradation bằng máy đo độ giòn
-
Đánh giá độ kín của MC4 connector
-
-
Combiner box:
-
Điện trở tiếp xúc của fuse (<0.5Ω)
-
Kiểm tra varistor chống sét
-
Đo dòng rò DC (<1mA/kWp)
-
3.2.2. Biến tần
-
Kiểm tra vật lý:
-
Độ ồn quạt <65dB ở khoảng cách 1m
-
Độ rung <2.5mm/s bằng máy đo vibration
-
-
Kiểm tra điện:
-
THD <3% ở công suất định mức
-
Hiệu suất chuyển đổi >97%
-
Đồng bộ pha (±2°)
-
4. Bảo trì phòng ngừa nâng cao
4.1. Tối ưu hóa hiệu suất
-
Cân bằng string:
matlab
% Tính toán cân bằng string Isc_array = [8.5, 8.3, 8.7]; % Dòng ngắn mạch các string imbalance = (max(Isc_array)-min(Isc_array))/mean(Isc_array)*100; if imbalance > 5% recommend_reconfiguration(); end
-
Điều chỉnh góc nghiêng:
-
Sử dụng máy đo Solar Pathfinder
-
Tính toán góc tối ưu theo mùa
-
4.2. Nâng cấp hệ thống
-
Firmware update:
-
Kiểm tra phiên bản hiện tại
-
Tải bản cập nhật từ nhà sản xuất
-
Sao lưu cấu hình trước khi update
-
-
Thay thế dự phòng:
-
Dự trữ 5% tấm pin cùng loại
-
Chuẩn bị spare inverter cùng model
-
5. Báo cáo kỹ thuật chi tiết
5.1. Dữ liệu bắt buộc
-
Thông số hệ thống:
json
{ "system_id": "PVS-2023-001", "capacity": "100kWp", "inverter": [ {"sn": "INV-001", "firmware": "v2.1.5"}, {"sn": "INV-002", "firmware": "v2.1.3"} ] }
-
Kết quả đo đạc:
-
Biểu đồ IV curve từng string
-
Bản đồ nhiệt toàn hệ thống
-
Log file inverter 30 ngày
-
5.2. Phân tích chuyên sâu
-
Xu hướng suy giảm:
-
Tính toán degradation rate (%/năm)
-
Dự báo tuổi thọ còn lại
-
-
Đề xuất cải tiến:
-
Danh sách linh kiện cần thay
-
Kế hoạch nâng cấp hệ thống
-
6. Tài liệu tham khảo
-
IEC 62446-1:2018 - Hệ thống PV nối lưới
-
NFPA 70E-2021 - An toàn điện
-
IEEE 1547-2018 - Tiêu chuẩn nối lưới
7. Phụ lục
-
Checklist bảo trì 52 điểm
-
Sơ đồ hệ thống chi tiết
-
Lịch bảo trì 5 năm