1. Giới Thiệu
Các tấm pin mặt trời (PV) và pin lưu trữ (battery) khi hết hạn hoặc hỏng hóc được xếp vào nhóm chất thải nguy hại do chứa kim loại nặng (chì, cadmium), chất độc hại và khó phân hủy. Việc xử lý đúng quy trình giúp:
-
Tuân thủ luật môi trường (Luật Bảo vệ Môi trường 2020, Nghị định 08/2022/NĐ-CP).
-
Giảm ô nhiễm đất, nước, không khí.
-
Tái chế tài nguyên (silicon, kim loại quý).
2. Phân Loại Chất Thải Cần Xử Lý
| Loại Chất Thải | Thành Phần Nguy Hại | Nguồn Phát Sinh |
|---|---|---|
| Tấm pin mặt trời (PV) | Chì (Pb), Cadmium (Cd), Silicon | Hư hỏng, hết tuổi thọ (25–30 năm) |
| Pin lưu trữ (Lithium-ion, Axit-chì) | Lithium, Cobalt, Axit sulfuric | Hỏng do quá tải, lỗi kỹ thuật |
| Lớp màng EVA, khung nhôm | Chất kết dính, kim loại | Quá trình tháo dỡ |
3. Quy Trình Xử Lý Chi Tiết
3.1. Thu Gom & Phân Loại
-
Bước 1: Tháo dỡ tấm pin/pin hỏng, đóng gói riêng (tránh vỡ, rò rỉ).
-
Bước 2: Dán nhãn "Chất thải nguy hại" theo Thông tư 36/2015/TT-BTNMT.
-
Bước 3: Lưu trữ tạm tại khu vực riêng (có mái che, cách xa nguồn nước).
3.2. Vận Chuyển
-
Sử dụng đơn vị được cấp phép (có mã số EPR theo Nghị định 08/2022).
-
Phương tiện đạt tiêu chuẩn (thùng kín, chống rò rỉ).
3.3. Xử Lý & Tái Chế
-
Tấm pin mặt trời:
-
Tách khung nhôm (tái chế 95%).
-
Thu hồi silicon, thủy tinh (dùng cho sản xuất mới).
-
Xử lý hóa chất độc hại bằng công nghệ nhiệt phân hoặc hòa tan axit.
-
-
Pin lưu trữ:
-
Pin Lithium-ion: Chiết xuất cobalt, nickel để tái sử dụng.
-
Pin Axit-chì: Trung hòa axit, tái chế chì.
-
3.4. Tiêu Hủy Chất Thải Không Tái Chế Được
-
Áp dụng công nghệ đốt an toàn (nhiệt độ cao, lọc khí thải).
-
Chôn lấp tại bãi rác chuyên dụng (nếu cần).
4. Quy Định Pháp Lý Liên Quan
-
Luật Bảo vệ Môi trường 2020: Yêu cầu phân loại và xử lý chất thải nguy hại.
-
Nghị định 08/2022/NĐ-CP: Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR).
-
Thông tư 36/2015/TT-BTNMT: Quy định về ghi nhãn chất thải.
5. Lưu Ý Khi Thực Hiện
-
Chọn đối tác xử lý có giấy phép: Kiểm tra mã số VAT/MTR của Bộ Tài nguyên & Môi trường.
-
Lập hồ sơ theo dõi: Ghi chép số lượng, ngày vận chuyển, đơn vị tiếp nhận.
-
Phạt nặng nếu vi phạm: Lên đến 2 tỷ đồng (theo Điều 20 Nghị định 55/2021).
6. Xu Hướng Công Nghệ Mới
-
Công nghệ tái chế không axit: Giảm ô nhiễm từ quy trình truyền thống.
-
Ứng dụng IoT: Theo dõi vòng đời chất thải từ xa.
7. Kết Luận
Xử lý chất thải NLMT đúng quy trình không chỉ bảo vệ môi trường mà còn tối ưu chi phí nhờ tái chế tài nguyên. Doanh nghiệp cần chủ động hợp tác với đơn vị uy tín và cập nhật luật định kỳ.
