SỰ KHÁC BIỆT GIỮA PPA (NLMT) VÀ CÁC HÌNH THỨC MUA BÁN ĐIỆN TRUYỀN THỐNG

SỰ KHÁC BIỆT GIỮA PPA (NLMT) VÀ CÁC HÌNH THỨC MUA BÁN ĐIỆN TRUYỀN THỐNG
Ngày đăng: 04/06/2025 11:46 AM

    1. Tổng quan so sánh

    Tiêu chí PPA NLMT Mua bán điện truyền thống
    Đối tượng Nhà phát triển NLMT ↔ Doanh nghiệp/EVN Nhà máy điện ↔ EVN ↔ Người dùng cuối
    Thời hạn 10-25 năm Ngắn hạn (1-3 năm)
    Cơ chế giá Thỏa thuận dài hạn Theo biểu giá nhà nước hoặc thị trường
    Rủi ro giá Cố định/điều chỉnh có kiểm soát Biến động theo thị trường

    2. Khác biệt về cơ chế hoạt động

    2.1 PPA NLMT

    • Bên bán: Nhà đầu tư NLMT (không phải EVN)

    • Cơ chế vận hành:

      • Không cần giấy phép phát điện

      • Đo đếm điện tại điểm đấu nối

      • Thanh toán trực tiếp giữa 2 bên

    • Ví dụ: Doanh nghiệp ký PPA 20 năm giá 1,200đ/kWh

    2.2 Mua bán truyền thống

    • Bên bán: EVN/Tập đoàn điện lực

    • Cơ chế vận hành:

      • Theo quy trình bán buôn/bán lẻ

      • Áp giá theo Quyết định của Bộ Công Thương

      • Thanh toán qua hệ thống kế toán EVN

    • Ví dụ: Giá bán lẻ điện sinh hoạt bậc 4: 2,700đ/kWh

    3. Khác biệt về rủi ro và lợi ích

    3.1 Rủi ro chính

    Loại rủi ro PPA NLMT Truyền thống
    Biến động giá Đã được khóa chặt Chịu tác động chính sách nhà nước
    Rủi ro pháp lý Phụ thuộc vào chính sách NLMT Ổn định nhưng ít linh hoạt
    Rủi ro kỹ thuật Nhà phát triển chịu trách nhiệm EVN chịu trách nhiệm

    3.2 Lợi ích chính

    • PPA NLMT:

      • Giá điện ổn định suốt 15-20 năm

      • Không cần vốn đầu tư ban đầu (với bên mua)

      • Được sử dụng năng lượng xanh

    • Truyền thống:

      • Không ràng buộc dài hạn

      • Không cần quan tâm vận hành hệ thống

      • Phù hợp với nhu cầu ngắn hạn

    4. Khác biệt về đối tượng áp dụng

    4.1 PPA NLMT phù hợp với

    ✔ Doanh nghiệp có nhu cầu điện ổn định
    ✔ Nhà đầu tư muốn thu hồi vốn dài hạn
    ✔ Dự án có quy mô từ 1MW trở lên

    4.2 Mua bán truyền thống phù hợp với

    ✔ Hộ gia đình, cơ sở nhỏ
    ✔ Nhu cầu điện không ổn định
    ✔ Khu vực chưa có cơ chế PPA

    5. So sánh quy trình thực hiện

    PPA NLMT:

    1. Đàm phán hợp đồng riêng

    2. Xây dựng hệ thống NLMT

    3. Ký kết PPA với bên mua

    4. Vận hành độc lập

    Mua bán truyền thống:

    1. Đăng ký mua điện với EVN

    2. Lắp đặt công tơ

    3. Thanh toán theo hóa đơn

    6. Xu hướng phát triển

    • PPA NLMT: Đang chiếm ưu thế tại các nước phát triển (Mỹ, EU chiếm 65% thị phần)

    • Truyền thống: Vẫn chiếm tỷ trọng lớn tại các nước đang phát triển (80% tại Việt Nam)

    7. Case study tại Việt Nam

    • PPA: Nhà máy 50MW tại Ninh Thuận bán điện trực tiếp cho doanh nghiệp FDI giá 1,200đ/kWh

    • Truyền thống: Khách hàng sinh hoạt mua điện EVN giá 2,700đ/kWh

    8. Kết luận

    Yếu tố PPA NLMT Truyền thống
    Tính ổn định ⭐⭐⭐⭐⭐ ⭐⭐
    Độ phức tạp ⭐⭐⭐⭐
    Lợi ích tài chính ⭐⭐⭐⭐⭐ ⭐⭐
    Tính linh hoạt ⭐⭐⭐⭐

    PPA NLMT phù hợp cho doanh nghiệp lớn cần ổn định chi phí năng lượng dài hạn
    Mua bán truyền thống phù hợp cho nhu cầu nhỏ lẻ, ngắn hạn