1. Khái niệm & Nguyên lý hoạt động
-
Hồ quang điện (Arc Fault) là hiện tượng phóng điện đột ngột giữa các dây dẫn bị hở/hỏng, gây nhiệt độ cao dẫn đến cháy nổ.
-
AFCI là tính năng tích hợp trong inverter, tự động phát hiện và ngắt mạch khi nhận diện tín hiệu hồ quang bất thường, ngăn ngừa hỏa hoạn.
2. Tiêu chuẩn áp dụng
-
Quốc tế:
-
UL 1699B (Tiêu chuẩn Mỹ về AFCI cho hệ thống PV).
-
IEC 63027 (Yêu cầu an toàn chống hồ quang).
-
-
Việt Nam:
-
Tuân thủ QCVN EVN về an toàn điện mặt trời áp mái.
-
3. Cách thức AFCI hoạt động
-
Phát hiện hồ quang:
-
Inverter phân tích tín hiệu điện áp/dòng điện để nhận biết dấu hiệu hồ quang (nhiễu tần số cao, dao động đột ngột).
-
-
Ngắt mạch:
-
Tự động ngắt kết nối DC giữa tấm pin và inverter trong vòng 2–5 giây.
-
Cảnh báo qua phần mềm giám sát (SMS/email).
-
4. Các tình huống kích hoạt AFCI
-
Đứt dây DC do chuột cắn, lão hóa cách điện.
-
Kết nối lỏng lẻo tại MC4, tủ phân phối.
-
Ẩm mốc, đoản mạch trong Junction Box.
5. Kiểm tra & Bảo trì AFCI
-
Test chức năng:
-
Dùng bộ tạo hồ quang giả lập (Arc Simulator) để kiểm tra phản ứng của inverter.
-
-
Bảo trì định kỳ:
-
Siết chặt kết nối dây DC, vệ sinh đầu nối MC4.
-
Thay thế dây/cáp bị nứt, hở.
-
6. Lưu ý khi lựa chọn inverter có AFCI
-
Ưu tiên thương hiệu đạt chuẩn UL 1699B (ví dụ: SolarEdge, Huawei, Fronius).
-
Kết hợp thiết bị bảo vệ khác:
-
Rơ le chống dòng rò (DC RCCB) để bổ sung an toàn.
-
Cảm biến nhiệt tại tủ điện.
-
7. Xử lý sự cố khi AFCI ngắt mạch
-
Kiểm tra phần cứng:
-
Rà soát dây DC, đầu nối, tấm pin xem có hư hỏng.
-
-
Reset inverter:
-
Khởi động lại sau khi khắc phục lỗi.
-
-
Liên hệ nhà cung cấp:
-
Nếu AFCI liên tục kích hoạt không rõ nguyên nhân.
-
Kết luận
AFCI là tính năng bắt buộc trong các hệ thống NLMT áp mái tại nhiều nước (Mỹ, EU) và khuyến nghị tại Việt Nam để giảm rủi ro cháy nổ. Khi lắp đặt, cần đảm bảo inverter có chứng nhận AFCI và kiểm tra định kỳ để duy trì hiệu quả.
