Kiểm tra và sửa chữa các lỗi liên quan đến MPPT (Maximum Power Point Tracking) trong hệ thống điện mặt trời đòi hỏi quy trình bài bản. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:
1. Kiểm tra lỗi MPPT
a. Kiểm tra tín hiệu đầu vào (PV Array)
-
Điện áp hở mạch (Voc):
-
Đo điện áp PV khi ngắt kết nối với bộ điều khiển.
-
So sánh với giá trị Voc ghi trên tấm pin (phải tương đồng trong điều kiện ánh sáng tốt).
-
Nếu thấp hơn: Kiểm tra đứt dây, hư hỏng tấm pin, hoặc bóng che.
-
-
Dòng ngắn mạch (Isc):
-
Dùng ampe kế đo dòng khi nối tắt đầu vào PV.
-
So sánh với thông số Isc của tấm pin. Nếu thấp, có thể do tấm pin bẩn, hỏng cell, hoặc kết nối lỏng lẻo.
-
b. Kiểm tra đầu ra MPPT
-
Điện áp và dòng sạc:
-
Kết nối MPPT với pin (hoặc tải), đo điện áp và dòng đầu ra.
-
Nếu không có dòng sạc: Kiểm tra cầu chì, ngắt mạch, hoặc cài đặt sai thông số pin.
-
-
Hiệu suất MPPT:
-
So sánh công suất đầu vào (P = Vpv × Ipv) và đầu ra (P = Vbat × Ibat).
-
Hiệu suất thường > 95%. Nếu thấp hơn, MPPT có thể bị lỗi phần cứng hoặc thuật toán.
-
c. Kiểm tra phần mềm và cài đặt
-
Cập nhật firmware:
-
Truy cập giao diện MPPT (nếu có) để kiểm tra phiên bản firmware.
-
Cập nhật nếu nhà sản xuất khuyến nghị.
-
-
Cài đặt thông số:
-
Đảm bảo thông số pin (12V/24V, loại pin AGM/Gel/LiFePO4) được cấu hình đúng.
-
Kiểm tra nhiệt độ làm việc (nếu MPPT có cảm biến nhiệt).
-
2. Sửa chữa lỗi phổ biến
a. MPPT không sạc
-
Nguyên nhân:
-
Điện áp PV thấp hơn ngưỡng khởi động MPPT (thường > 5V cao hơn Vbat).
-
Dây kết nối lỏng hoặc đứt.
-
Pin đã đầy hoặc bộ điều khiển đang ở chế độ float.
-
-
Cách khắc phục:
-
Tăng số lượng tấm pin nối tiếp để đạt điện áp đủ.
-
Siết chặt kết nối và kiểm tra dây dẫn.
-
b. MPPT ngắt kết nối liên tục
-
Nguyên nhân:
-
Quá nhiệt (do lắp đặt trong môi trường kín gió).
-
Quá tải hoặc ngắn mạch đầu ra.
-
-
Cách khắc phục:
-
Lắp thêm quạt tản nhiệt hoặc di chuyển MPPT đến vị trí thoáng.
-
Kiểm tra tải và pin có bị đoản mạch không.
-
c. Hiệu suất thấp
-
Nguyên nhân:
-
Bóng che một phần tấm pin gây sai lệch thuật toán MPPT.
-
Lỗi cảm biến dòng/áp bên trong.
-
-
Cách khắc phục:
-
Đảm bảo tất cả tấm pin nhận ánh sáng đồng đều.
-
Liên hệ nhà sản xuất nếu nghi ngờ hỏng phần cứng.
-
3. Kiểm tra phần cứng
-
Board mạch và linh kiện:
-
Tìm dấu hiệu cháy nổ (MOSFET, tụ điện, cuộn dây).
-
Đo diode bypass trong tấm pin (nếu có) để phát hiện hư hỏng.
-
-
Cảm biến nhiệt độ:
-
Dùng đồng hồ đo điện trở cảm biến (thường 10kΩ ở 25°C).
-
4. Khi nào cần thay thế MPPT?
-
Không thể sửa chữa phần cứng (ví dụ: IC điều khiển cháy).
-
Hiệu suất giảm > 30% dù đã kiểm tra mọi yếu tố bên ngoài.
-
Nhà sản xuất thông báo lỗi firmware không khắc phục được.
Lưu ý an toàn
-
Ngắt kết nối PV và pin trước khi kiểm tra.
-
Dùng dụng cụ cách điện, đồng hồ đo đa năng chuẩn xác.
