Chi phí vòng đời (LCC) là tổng tất cả chi phí liên quan đến hệ thống điện mặt trời từ lúc lắp đặt đến khi ngừng hoạt động, giúp đánh giá hiệu quả kinh tế dài hạn. Dưới đây là phân tích chi tiết:
1. Các Thành Phố Chính Trong LCC
| Hạng Mục | Chi Phí (Ví dụ 5kWp) | Ghi Chú |
|---|---|---|
| 1. Chi phí đầu tư ban đầu | 110–150 triệu VND | Bao gồm tấm pin, inverter, lắp đặt. |
| 2. Chi phí vận hành (O&M) | 1–2% tổng đầu tư/năm (~1.5 triệu/năm) | Vệ sinh, bảo dưỡng, bảo hiểm. |
| 3. Chi phí thay thế | Inverter: 40–60 triệu (năm thứ 10–15) | Microinverter tuổi thọ 25 năm, không cần thay. |
| 4. Chi phí ngừng hoạt động | 5–10 triệu VND | Tháo dỡ, tái chế tấm pin. |
2. Công Thức Tính LCC
LCC=Cđaˆˋu tư+∑t=1nCvận haˋnh(1+r)t+Cthay theˆˊ(1+r)t−Sthu hoˆˋi(1+r)nLCC=Cđaˆˋu tư+t=1∑n(1+r)tCvận haˋnh+(1+r)tCthay theˆˊ−(1+r)nSthu hoˆˋi
-
rr: Tỷ lệ chiết khấu (VD: 8%/năm).
-
nn: Tuổi thọ dự án (25 năm).
3. Ví Dụ Tính LCC Cho Hệ Thống 5kWp Dùng Microinverter
| Năm | Chi Phí (Triệu VND) | Giá Trị Hiện Tại (r = 8%) |
|---|---|---|
| 0 | Đầu tư ban đầu: -120 | -120 |
| 1–25 | Vận hành/năm: -1.5 | -16.2 (PV) |
| 25 | Thu hồi tái chế: +5 | +0.7 (PV) |
| Tổng LCC | -135.5 triệu VND |
4. So Sánh LCC: Microinverter vs String Inverter
| Hạng Mục | Microinverter | String Inverter |
|---|---|---|
| Chi phí đầu tư | Cao hơn (~120 triệu) | Thấp hơn (~100 triệu) |
| Chi phí thay thế | Không (tuổi thọ 25 năm) | 60 triệu (năm thứ 10–15) |
| Tổng LCC (25 năm) | 135.5 triệu | 155 triệu |
| Lợi thế | Tiết kiệm 20 triệu VND | Chi phí ban đầu thấp |
→ Microinverter có LCC thấp hơn về dài hạn dù đầu tư ban đầu cao.
5. Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến LCC
-
Tuổi thọ thiết bị: Tấm pin (25–30 năm) > Microinverter (25 năm) > String Inverter (10–15 năm).
-
Lạm phát & chiết khấu: Tỷ lệ chiết khấu càng cao, LCC càng giảm.
-
Chính sách nhà nước: Ưu đãi thuế, giá FIT làm giảm LCC.
6. Giảm LCC Bằng Cách Nào?
✅ Chọn thiết bị chất lượng cao (tấm pin Mono PERC, Microinverter).
✅ Tối ưu tự dùng điện (giảm phụ thuộc vào giá bán điện FIT).
✅ Bảo trì định kỳ để tránh hư hỏng tốn kém.
7. Kết Luận
-
Hệ thống dùng Microinverter tuy chi phí đầu tư cao nhưng LCC thấp hơn nhờ tuổi thọ dài, ít bảo trì.
-
String Inverter phù hợp cho dự án ngắn hạn (<10 năm).
-
Phân tích LCC giúp chọn giải pháp tối ưu về kinh tế và kỹ thuật.
💡 Mẹo: Sử dụng phần mềm PVsyst hoặc SAM (NREL) để tính LCC chính xác theo dữ liệu địa phương.
