1. Khái niệm
PPA cố định (Fixed-price PPA) là một loại hợp đồng mua bán điện dài hạn, trong đó giá điện được ấn định cố định trên mỗi kWh trong suốt thời gian hợp đồng (thường từ 10–25 năm), bất chấp biến động giá thị trường.
-
Khách hàng (bên mua điện) và nhà cung cấp (bên bán điện) thỏa thuận một mức giá không đổi, giúp khách hàng dự đoán được chi phí năng lượng trong dài hạn.
-
Thường áp dụng cho các dự án điện mặt trời, điện gió hoặc các nguồn năng lượng tái tạo khác.
2. Cách thức hoạt động
a. Thỏa thuận giá cố định
-
Hai bên ký hợp đồng với giá điện cố định (USD/kWh hoặc VND/kWh) trong suốt thời hạn PPA.
-
Giá này thường thấp hơn hoặc bằng giá điện lưới dự kiến trong tương lai để đảm bảo khách hàng tiết kiệm chi phí.
b. Thanh toán theo sản lượng điện
-
Khách hàng trả tiền dựa trên lượng điện thực tế tiêu thụ (kWh) theo giá đã thỏa thuận.
-
Nếu hệ thống không đủ công suất, khách hàng sẽ mua bù từ lưới điện với giá thị trường.
c. Nhà cung cấp chịu trách nhiệm vận hành
-
Nhà cung cấp (đơn vị đầu tư hệ thống) chịu trách nhiệm lắp đặt, bảo trì, sửa chữa để đảm bảo hiệu suất phát điện.
3. Ưu điểm của Fixed-price PPA
✅ Ổn định tài chính: Khách hàng không bị ảnh hưởng bởi biến động giá điện lưới, dễ dàng lập ngân sách dài hạn.
✅ Tiết kiệm chi phí: Giá điện PPA thường thấp hơn giá lưới trong tương lai, giúp giảm hóa đơn điện.
✅ Không cần đầu tư ban đầu: Nhà cung cấp chịu chi phí lắp đặt, khách hàng chỉ trả tiền điện theo hợp đồng.
✅ Bảo vệ môi trường: Sử dụng năng lượng sạch, giảm lượng khí thải carbon.
4. Nhược điểm & rủi ro
❌ Rủi ro nếu giá điện thị trường giảm: Nếu giá lưới giảm mạnh, khách hàng có thể bị "khóa" vào mức giá cao hơn.
❌ Phụ thuộc vào nhà cung cấp: Nếu nhà cung cấp phá sản hoặc không đủ năng lực, khách hàng có thể gặp rủi ro gián đoạn.
❌ Hợp đồng dài hạn: Khó thay đổi hoặc chấm dứt trước thời hạn nếu nhu cầu điện thay đổi.
5. Đối tượng phù hợp
-
Doanh nghiệp muốn ổn định chi phí năng lượng (nhà máy, siêu thị, khách sạn, trung tâm dữ liệu…).
-
Dự án cần nguồn điện dài hạn với chi phí dự đoán được.
-
Tổ chức cam kết sử dụng năng lượng tái tạo (ESG, doanh nghiệp xanh).
6. So sánh với các loại PPA khác
| Tiêu chí | Fixed-price PPA | Metered PPA (Giá biến động) | Step-up PPA (Giá tăng dần) |
|---|---|---|---|
| Giá điện | Cố định suốt hợp đồng | Thay đổi theo thị trường hoặc thỏa thuận | Tăng theo lộ trình định trước |
| Rủi ro giá | Khách hàng được bảo vệ nếu giá điện tăng | Phụ thuộc vào biến động thị trường | Chịu mức giá cao hơn theo thời gian |
| Phù hợp | Doanh nghiệp ưa thích sự ổn định | Doanh nghiệp muốn linh hoạt | Dự án có nhu cầu điện tăng dần |
7. Kết luận
Fixed-price PPA là giải pháp tối ưu cho các doanh nghiệp muốn khóa chặt chi phí điện, tránh rủi ro tăng giá trong tương lai. Tuy nhiên, cần đánh giá kỹ xu hướng giá điện, uy tín nhà cung cấp và điều khoản hợp đồng để đảm bảo hiệu quả lâu dài.
