Hệ thống năng lượng mặt trời (NLMT) ngày càng phổ biến nhờ hiệu quả kinh tế và thân thiện với môi trường. Để đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định, an toàn và đạt hiệu suất tối ưu, cần tuân thủ quy trình vận hành bài bản. Dưới đây là các bước chi tiết trong quy trình vận hành hệ thống điện mặt trời.
1. Kiểm tra ban đầu trước khi vận hành
Trước khi đưa hệ thống vào hoạt động, cần thực hiện kiểm tra kỹ thuật tổng thể:
a. Kiểm tra hệ thống cơ khí
-
Giá đỡ pin mặt trời: Đảm bảo chắc chắn, không bị lỏng lẻo, gỉ sét.
-
Tấm pin (Solar Panel): Không bị nứt vỡ, bụi bẩn, che bóng.
-
Dây dẫn & kết nối: Không bị hở điện, đứt gãy, chuột cắn.
b. Kiểm tra hệ thống điện
-
Inverter (Bộ chuyển đổi): Đảm bảo hoạt động bình thường, không báo lỗi.
-
Hệ thống giám sát (Monitoring System): Kết nối internet, hiển thị đúng thông số.
-
Hệ thống lưu trữ (nếu có): Pin lưu trữ (Battery) phải đạt điện áp ổn định, không phồng rò rỉ.
c. Kiểm tra an toàn
-
Cầu dao, CB (Circuit Breaker): Hoạt động chính xác, không bị kẹt.
-
Hệ thống chống sét, tiếp địa: Đảm bảo an toàn khi có giông sét.
2. Quy trình khởi động hệ thống
Sau khi kiểm tra, tiến hành khởi động hệ thống theo trình tự:
Bước 1: Bật nguồn DC (Từ tấm pin đến Inverter)
-
Đóng các CB DC trên dàn pin.
-
Kiểm tra điện áp DC đầu vào Inverter (phải nằm trong dải hoạt động của Inverter).
Bước 2: Bật nguồn AC (Inverter đến lưới điện/tải tiêu thụ)
-
Đóng CB AC phía đầu ra Inverter.
-
Đảm bảo Inverter kết nối với lưới điện (đối với hệ On-grid) hoặc tải tiêu thụ (đối với hệ Off-grid).
Bước 3: Kích hoạt Inverter
-
Nhấn nút khởi động trên Inverter hoặc qua phần mềm giám sát.
-
Theo dõi thông số (điện áp, dòng điện, công suất) để đảm bảo hệ thống chạy ổn định.
3. Giám sát hoạt động hàng ngày
Sau khi hệ thống hoạt động, cần theo dõi thường xuyên để phát hiện sớm các sự cố:
a. Theo dõi thông số điện
-
Công suất phát (kW): So sánh với dự kiến, nếu giảm đột ngột có thể do bụi bẩn hoặc lỗi kỹ thuật.
-
Điện áp & dòng điện: Đảm bảo nằm trong ngưỡng cho phép của Inverter.
-
Hiệu suất hệ thống: Thông thường đạt 75-90% tùy điều kiện thời tiết.
b. Kiểm tra trực quan
-
Tấm pin: Lau sạch bụi, lá cây, phân chim (nếu có).
-
Dây điện, tủ điện: Không bị nóng quá mức, không có tiếng kêu lạ.
c. Giám sát từ xa (Remote Monitoring)
-
Sử dụng phần mềm giám sát (SolarEdge, Fronius, Huawei…) để theo dõi sản lượng, cảnh báo lỗi.
-
Nhận thông báo qua điện thoại/email nếu có sự cố (mất kết nối, quá nhiệt…).
4. Bảo trì định kỳ
Để duy trì hiệu suất, cần bảo trì hệ thống theo lịch:
a. Bảo dưỡng hàng tháng
-
Vệ sinh tấm pin: Dùng vải mềm & nước sạch, tránh làm xước bề mặt.
-
Kiểm tra dây điện: Phát hiện hư hỏng, chuột cắn.
b. Bảo dưỡng 6 tháng/lần
-
Kiểm tra khung giá đỡ: Siết chặt ốc vít, chống gỉ.
-
Kiểm tra Inverter: Làm sạch bụi, thông gió, đảm bảo nhiệt độ hoạt động tốt.
c. Bảo dưỡng hàng năm
-
Kiểm tra tiếp địa, chống sét: Đo điện trở đất, đảm bảo an toàn.
-
Hiệu chuẩn thiết bị đo: Đồng hồ điện, cảm biến nhiệt độ.
5. Xử lý sự cố thường gặp
Một số lỗi phổ biến và cách khắc phục:
Sự cố | Nguyên nhân | Cách khắc phục |
---|---|---|
Inverter ngừng hoạt động | Mất điện lưới (On-grid), quá nhiệt | Kiểm tra CB, làm mát Inverter |
Công suất thấp | Bụi bẩn, tấm pin bị che bóng | Vệ sinh pin, loại bỏ vật cản |
Mất kết nối giám sát | Lỗi Internet, hỏng thiết bị | Reset modem, kiểm tra dây mạng |
Rò rỉ điện | Dây điện hở, ẩm ướt | Ngắt điện, gọi kỹ thuật viên |
6. Quy trình tắt hệ thống (Khi cần bảo trì hoặc sửa chữa)
-
Bước 1: Tắt Inverter (nhấn nút tắt hoặc ngắt CB AC).
-
Bước 2: Ngắt nguồn DC từ tấm pin.
-
Bước 3: Đảm bảo hệ thống không còn điện trước khi sửa chữa.
Kết luận
Quy trình vận hành hệ thống NLMT cần được thực hiện đúng kỹ thuật để đảm bảo an toàn và hiệu suất tối ưu. Việc giám sát thường xuyên và bảo trì định kỳ giúp kéo dài tuổi thọ hệ thống, giảm thiểu sự cố. Nếu không có chuyên môn, nên liên hệ đơn vị lắp đặt để được hỗ trợ kỹ thuật.
=> Áp dụng đúng quy trình này sẽ giúp hệ thống điện mặt trời hoạt động ổn định, mang lại hiệu quả kinh tế lâu dài.