Cáp DC (dòng một chiều) trong hệ thống điện mặt trời (PV) hoặc các ứng dụng khác có thể bị đứt, hư hỏng cách điện, hoặc chập mạch do thời tiết, chuột cắn, quá tải hoặc lắp đặt sai. Dưới đây là cách kiểm tra và khắc phục.
1. Kiểm tra cáp DC bị lỗi
a. Dấu hiệu nhận biết
-
Không có điện áp/dòng điện ở đầu ra.
-
Cáp bị nóng bất thường khi hoạt động (do điện trở tăng).
-
Vỏ cách điện chảy, cháy xém (do quá tải hoặc đoản mạch).
-
Hệ thống ngắt liên tục (do rò rỉ điện hoặc chập mạch).
b. Cách kiểm tra bằng đồng hồ VOM
-
Tắt nguồn DC (ngắt kết nối tấm pin, inverter, pin lưu trữ).
-
Đo thông mạch (Ω):
-
Chạm 2 đầu que đo vào 2 đầu dây.
-
Nếu đồng hồ báo 0Ω (hoặc gần 0Ω): Dây còn tốt.
-
Nếu báo OL (vô cực): Dây bị đứt.
-
-
Đo điện trở cách điện:
-
Đặt thang đo MΩ (megohm).
-
Chạm 1 que vào lõi dây, que còn lại vào vỏ bọc hoặc đất.
-
Nếu < 1MΩ: Cách điện bị hỏng (rò rỉ).
-
2. Sửa chữa cáp DC bị đứt/hỏng
a. Trường hợp cáp bị đứt (nhưng vỏ còn tốt)
-
Dùng đầu nối chuyên dụng (như MC4 cho điện mặt trời, hoặc connector DC).
-
Hàn lại dây (nếu không có đầu nối) và bọc kín bằng ống co nhiệt + băng keo chống thấm.
b. Trường hợp vỏ cách điện bị rách/cháy
-
Cắt bỏ đoạn hỏng, nối lại bằng khớp nối chống nước (waterproof splice connector).
-
Bọc kín bằng ống co nhiệt (heat shrink tube) hoặc băng keo đen chuyên dụng.
c. Trường hợp chập mạch (2 dây chạm nhau)
-
Tách riêng 2 dây, kiểm tra cách điện.
-
Thay đoạn cáp mới nếu hư hỏng nặng.
3. Thay thế cáp DC mới (nếu không thể sửa)
a. Chọn cáp phù hợp
-
Tiết diện (mm²): Đảm bảo chịu được dòng tối đa (VD: 4mm² cho 20A).
-
Chống UV, chịu nhiệt: Nếu lắp ngoài trời.
-
Đầu nối tương thích (MC4, Anderson, v.v.).
b. Quy trình thay thế
-
Ngắt toàn bộ nguồn điện (PV array, pin, inverter).
-
Tháo đầu cũ, cắt bỏ phần hư hỏng.
-
Lắp đầu nối mới (nếu cần) và đấu nối đúng cực (+/-).
-
Kiểm tra lại bằng đồng hồ VOM trước khi đóng điện.
4. Phòng tránh hư hỏng cáp DC
✅ Đi dây trong ống luồn (conduit) nếu lắp ngoài trời.
✅ Dùng cáp chống chuột (có lớp bảo vệ kim loại).
✅ Kiểm tra định kỳ các mối nối, tránh ẩm ướt.
✅ Không để cáp bị căng quá (gây đứt ngầm).
Lưu ý an toàn
⚠ Luôn ngắt nguồn trước khi sửa chữa.
⚠ Dùng găng tay cách điện khi làm việc với điện áp cao (VD: hệ thống PV 600V+).
⚠ Nếu không chắc chắn, hãy nhờ kỹ thuật viên chuyên nghiệp.
Nếu làm đúng các bước trên, bạn có thể tự sửa hoặc thay thế cáp DC một cách an toàn và hiệu quả!