Việc nâng cấp từ tấm pin Mono (đơn tinh thể) lên công nghệ TOPCon (Tunnel Oxide Passivated Contact) hoặc Heterojunction (HJT) giúp tăng hiệu suất (22–24%), giảm suy thoái theo năm (<0.5%/năm) và hoạt động tốt hơn trong điều kiện ánh sáng yếu. Dưới đây là quy trình chi tiết từ khâu lựa chọn đến lắp đặt.
1. So Sánh Pin Mono vs. TOPCon vs. HJT
| Tiêu Chí | Pin Mono PERC | TOPCon | HJT |
|---|---|---|---|
| Hiệu suất | 19–21% | 22–24% | 23–25% |
| Suy thoái/năm | 0.7–1% | 0.4–0.6% | 0.25–0.5% |
| Hiệu ứng nhiệt | Giảm hiệu suất khi nóng | Ít bị ảnh hưởng nhiệt | Ổn định nhất ở nhiệt độ cao |
| Giá thành | Rẻ nhất | Cao hơn Mono 10–15% | Cao hơn Mono 20–30% |
| Tuổi thọ | 25–30 năm | 30–35 năm | 35+ năm |
→ TOPCon phù hợp nếu muốn cân bằng chi phí và hiệu suất. HJT là lựa chọn tối ưu nếu có ngân sách cao.
2. Các Bước Nâng Cấp Chi Tiết
Bước 1: Đánh Giá Hệ Thống Hiện Tại
-
Kiểm tra khung giá đỡ:
-
TOPCon/HJT thường có kích thước và trọng lượng tương đương pin Mono (vd: 2m x 1m, ~22–25kg/tấm), nên thường không cần thay khung nếu khung cũ đủ chịu lực.
-
Nếu nâng công suất (vd: từ 400W lên 600W/tấm), cần tính lại tải trọng mái.
-
-
Kiểm tra inverter:
-
TOPCon/HJT có dòng điện tối đa (Imp) và điện áp (Voc) cao hơn Mono.
-
Nếu inverter cũ không tương thích, cần nâng cấp inverter (vd: Chuyển từ string inverter sang microinverter để tối ưu hiệu suất từng tấm).
-
Bước 2: Lựa Chọn Tấm Pin Mới
-
TOPCon:
-
Ưu điểm: Hiệu suất cao, giá hợp lý, phù hợp với khí hậu nóng (điển hình: Jinko Tiger Neo, Longi Hi-MO 7).
-
Lưu ý: Chọn loại có công suất tương thích với inverter (vd: Nếu inverter cũ hỗ trợ tối đa 550W, không nên chọn tấm 600W).
-
-
HJT:
-
Ưu điểm: Hiệu suất vượt trội, bền bỉ, hoạt động tốt trong điều kiện ánh sáng yếu (điển hình: Panasonic EverVolt, REC Alpha Pure).
-
Nhược điểm: Giá cao, đòi hỏi inverter chất lượng cao.
-
Bước 3: Tháo Pin Cũ
-
Ngắt kết nối điện: Tắt DC switch, inverter, đeo găng tay cách điện.
-
Tháo dây DC: Dùng tool tháo MC4 connector, đánh dấu dây +/- để tránh nhầm lẫn.
-
Tháo tấm pin: Dùng cờ lê tháo ốc vít từ khung, cẩn thận không làm trầy kính.
Bước 4: Lắp Đặt Pin Mới
-
Căn chỉnh khung: Đảm bảo khoảng cách giữa các tấm ≥2cm để thoát nhiệt.
-
Lắp giá đỡ: Dùng rail nhôm chuyên dụng nếu cần, siết chặt ốc vít với mô-men lực tiêu chuẩn (thường 15–20 Nm).
-
Đấu nối điện:
-
Nối dây song song/chuỗi tùy thiết kế (TOPCon/HJT thường dùng half-cut cell, ít bị ảnh hưởng bởi bóng râm).
-
Dùng connector MC4 loại chống thấm nước.
-
Bước 5: Cấu Hình Lại Hệ Thống
-
Cập nhật inverter: Nếu dùng inverter thông minh (vd: Huawei, SolarEdge), cần chỉnh thông số Voc, Isc theo datasheet pin mới.
-
Lắp thêm phụ kiện (nếu cần):
-
Optimizer (vd: Tigo) nếu có bóng râm cục bộ.
-
Hệ thống giám sát (vd: Huawei FusionSolar) để theo dõi hiệu suất từng tấm.
-
3. Lưu Ý Quan Trọng
-
✅ An toàn điện: Luôn dùng đồ bảo hộ, tránh đấu nối khi trời ẩm ướt.
-
✅ Tối ưu góc nghiêng: TOPCon/HJT hoạt động tốt nhất ở góc nghiêng 10–30° (tùy vĩ độ).
-
✅ Bảo hành: Chọn nhà cung cấp uy tín (bảo hành hiệu suất 30 năm với HJT).
4. Hiệu Quả Sau Nâng Cấp
-
Tăng sản lượng điện: 15–25% so với pin Mono cùng diện tích.
-
Giảm suy thoái: Sau 10 năm, TOPCon/HJT vẫn giữ >90% hiệu suất (Mono chỉ ~85%).
-
Tiết kiệm dài hạn: Dù chi phí đầu tư cao hơn, nhưng tuổi thọ dài và hiệu suất ổn định giúp ROI (thời gian hoàn vốn) ngắn hơn.
Ví dụ: Nếu hệ thống Mono 5kW sản xuất 600kWh/tháng, nâng cấp lên TOPCon 5kW có thể đạt 720–750kWh/tháng (tăng 20–25%).
Kết Luận
Nâng cấp lên TOPCon/HJT là giải pháp tối ưu nếu bạn muốn tận dụng tối đa diện tích mái và tăng hiệu suất hệ thống. Nếu ngân sách hạn chế, TOPCon là lựa chọn cân bằng nhất, trong khi HJT phù hợp với yêu cầu cao cấp. Đừng quên kiểm tra inverter và khung giá đỡ trước khi quyết định! 🔧☀️
