Hợp đồng mua bán điện (PPA) là công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp ổn định chi phí năng lượng, tiếp cận nguồn điện sạch và đáp ứng các mục tiêu phát triển bền vững (ESG). Dưới đây là quy trình 6 bước để doanh nghiệp đàm phán và ký kết PPA hiệu quả:
1. Đánh Giá Nhu Cầu Năng Lượng
-
Xác định mức tiêu thụ điện: Phân tích hóa đơn điện hàng năm để ước lượng công suất cần mua qua PPA.
-
Mục tiêu chiến lược:
-
Giảm chi phí điện dài hạn?
-
Chuyển đổi sang năng lượng tái tạo (điện mặt trời/gió)?
-
Đáp ứng tiêu chuẩn ESG (RE100, Net Zero)?
-
2. Lựa Chọn Loại PPA Phù Hợp
Có nhiều mô hình PPA, doanh nghiệp cần chọn loại phù hợp với quy mô và khả năng tài chính:
| Loại PPA | Đặc Điểm | Phù Hợp Với |
|---|---|---|
| PPA Truyền Thống | Mua trực tiếp từ nhà sản xuất, kết nối vật lý vào lưới điện | Doanh nghiệp tiêu thụ lớn (>1MW) |
| PPA Ảo (Virtual PPA) | Không cần kết nối trực tiếp, thanh toán chênh lệch giá | DN đa quốc gia, muốn mua điện xanh |
| PPA Tập Thể (Aggregated PPA) | Nhiều DN cùng tham gia để giảm rủi ro | Doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) |
| PPA Tại Chỗ (On-site PPA) | Lắp đặt hệ thống NLMT trên mái nhà, bán lại điện cho chủ đầu tư | DN có mặt bằng trống (nhà xưởng, siêu thị) |
3. Tìm Đối Tác & Đàm Phán Hợp Đồng
a. Lựa Chọn Nhà Cung Cấp/Nhà Đầu Tư
-
Nhà phát triển năng lượng tái tạo (ví dụ: các công ty điện mặt trời, điện gió).
-
Đơn vị tư vấn PPA (nếu doanh nghiệp không có kinh nghiệm).
b. Các Điều Khoản Quan Trọng Cần Đàm Phán
-
Giá điện: Cố định, biến đổi theo lạm phát, hoặc kết hợp.
-
Thời hạn hợp đồng: 5–20 năm (tùy loại PPA).
-
Điều khoản rủi ro:
-
Force Majeure (sự kiện bất khả kháng).
-
Termination Clause (điều kiện chấm dứt hợp đồng).
-
-
Cơ chế điều chỉnh giá (nếu có).
4. Thẩm Định Pháp Lý & Tài Chính
-
Kiểm tra pháp lý:
-
PPA có tuân thủ quy định địa phương? (ví dụ: Luật Điện lực Việt Nam).
-
Giấy phép kết nối lưới điện (nếu áp dụng).
-
-
Đánh giá tài chính:
-
Dòng tiền dự kiến so với chi phí hiện tại.
-
Khả năng đáp ứng nghĩa vụ thanh toán dài hạn.
-
5. Ký Kết & Triển Khai
-
Ký hợp đồng chính thức với sự tham gia của luật sư và chuyên gia năng lượng.
-
Giám sát thực hiện:
-
Lắp đặt hệ thống đo đếm (nếu là PPA vật lý).
-
Định kỳ đối chiếu sản lượng và thanh toán.
-
6. Quản Lý Rủi Ro Sau Ký Kết
-
Theo dõi biến động giá điện thị trường (nếu PPA dạng Floating Price).
-
Có kế hoạch dự phòng khi nhà cung cấp gặp sự cố (ví dụ: thiên tai làm gián đoạn sản xuất điện).
-
Tận dụng ưu đãi chính sách (ví dụ: thuế xanh, trợ giá điện tái tạo).
Ví Dụ Thực Tế
-
Tập đoàn Apple: Ký PPA ảo mua điện gió từ các dự án toàn cầu để đạt 100% năng lượng tái tạo.
-
Vinamilk (Việt Nam): Sử dụng PPA tại chỗ lắp điện mặt trời mái nhà cho nhà máy.
